วันอังคารที่ 17 มกราคม พ.ศ. 2555

Daily Supply Chain-2 : ม็อบปิดถนน ตัดลอจิสติกส์ ฆ่าโซ่อุปทาน

เรื่องของม็อบปิดถนนได้กลายเป็นเครื่องมือในการต่อรองเรื่องราวต่างๆของสังคมไทยไปแล้ว ไม่ว่าใครจะไม่พอใจอะไร เอ๊ะอะก็จะปิดถนนกันท่าเดียว สร้างความเดือดร้อนกันไปถ้วนหน้าทุกผู้ทุกคน ม็อบถือว่าเป็นเครื่องมือในการกดดันฝ่ายตรงข้าม โดยเฉพาะภาครัฐ ซึ่งภาคประชาชนไม่ค่อยจะได้มีอำนาจอะไรไปเรียกร้องกันมากนัก โดยส่วนตัวแล้วผมก็ไม่ค่อยจะเห็นด้วยเลย เพราะว่าการปิดถนนไปก็สร้างความเดือดร้อน รถติดกันมากมาย วันนี้เองก็มีม็อบของผู้ชุมนุมประท้วงเรื่องราคา NGV จนทำให้การจราจรติดขัดกันไปหมด ดูๆ ไปก็เป็นเรื่องราวของลอจิสติกส์และโซ่อุปทานอีกแล้ว


สมมุติว่าเราไม่อยากจะให้รถวิ่งได้ เราก็ตัดสายน้ำมัน ตัดสายไฟ รถก็วิ่งไม่ได้ คุณค่าของรถไม่มี ถ้าเราอยากจะจบชีวิตของใครคนใดคนหนึ่ง เราจะบีบคอให้หายใจไม่ออก หรือตัดเส้นเลือดให้ขาดจนเลือดไม่สามารถไปเลี้ยงส่วนต่างๆของร่างกายได้ จนจบชีวิตลง การที่รถวิ่งได้เป็นคุณค่า การที่เรามีชีวิตอยู่ได้เป็นคุณค่า ดังนั้นโซ่อุปทานของรถก็ คือ องค์รวมขององค์ประกอบรถ โซ่อุปทานของชีวิตก็ คือ องค์รวมของร่างกายที่มีชีวิต ลอจิสติกส์ในแต่ละโซ่อุปทานก็จะเป็นตัวเชื่อมในการนำพาคุณค่าต่างๆไปสู่คุณค่าสุดท้ายที่มนุษย์ผู้บริโภคต้องการ

ดังนั้นถ้าเราต้องการจะต่อรองหรือเรียกร้องอะไรจากใครบางคน เราก็คงจะต้องทำอะไรบางอย่างเพื่อเรียกร้องความสนใจ โดยการทำให้เขาเดือดร้อน หรือทำให้เขารู้สึกถึงภัยที่กำลังจะมา หรือตกอยู่ในสถานะเสียหาย หรือสูญเสียคุณค่าที่มีอยู่ไป หรือทำให้กระบวนการสร้างคุณค่านั้นมีปัญหา หรือโจมตีเข้าไปที่โซ่อุปทาน คราวนี้จะโจมตีตรงไหนในโซ่อุปทาน ซึ่งตามปกติในโซ่อุปทานจะมีการผลิตและการส่ง ในส่วนของการผลิตก็มีอยู่หลายส่วน แต่ละส่วนก็เป็นโรงงานที่มีรั้วรอบขอบชิด การเข้าไปทำลายก็คงจะยากอยู่ แต่คงจะไม่ถูกกฎหมาย และก็ไม่ควรจะทำอย่างยิ่งเลย ส่วนของการส่งเป็นเรื่องของลอจิสติกส์ เป็นเพียงการหยุดการไหลหรือแค่หน่วงเวลาของการไหลที่ไม่ให้ผู้รับปลายทางได้รับคุณค่า ถือว่ายังไม่ได้ทำลายตัวคุณค่า แต่ก็ฆ่าโซ่อุปทานได้ เพราะสุดท้ายแล้ว ลูกค้าหรือผู้รับคุณค่าก็ไม่ได้คุณค่า เพราะถนนถูกตัดขาดไป


เราจึงเห็นได้ว่า มนุษย์เรานั้นมีความเข้าใจในเรื่องคุณค่า ลอจิสติกส์และโซ่อุปทานกันมาช้านานแล้ว โดยไม่รู้ตัว และได้ใช้แนวคิดพื้นฐานเหล่านี้แหละครับในการดำเนินงานต่างๆ ในธุรกิจและชีวิตประจำวันเพื่อให้ถึงเป้าหมาย การปิดล้อมทางเข้าออก การปิดถนน วิธีการเหล่านี้ถือว่าเป็นการตัดเส้นทางการส่งกำลังบำรุง (Logistics) ทำให้คู่ต่อสู้ศัตรูของเราไม่สามารถดำเนินงานได้ และเมื่อไม่สามารถดำเนินงานได้คุณค่าก็ไม่ได้ถูกสร้างขึ้นจากโซ่อุปทานนั้นได้ ปัญหาจึงเกิดขึ้นกับฝ่ายตรงข้ามหรือคู่ต่อสู้ในการแข่งขัน


ถนนและการขนส่งต่างๆ ที่เกิดขึ้นบนสาธารณูปโภคป็นลอจิสติกส์ของโซ่อุปทานของคุณค่าต่างๆ มากมายที่มีผลต่อการดำเนินชีวิตและธุรกิจของคนมากมายในเมืองและในประเทศ ถ้าถนนถูกปิดหรือถูกตัดขาด โซ่อุปทานถูกทำให้หยุดชะงัก คุณค่าไม่มา ไม่ไหล คนเดือดร้อน เพราะคนไม่ได้รับคุณค่า แล้วคนก็ไม่ใช่หนึ่งสองสามคน แต่เป็นร้อย เป็นพัน เป็นหมื่น แล้วมูลค่าของความเสียหายก็ไม่รู้จะประเมินอย่างไร บอกไม่ถูกจริงๆ เมื่อมันจะเดือดร้อนอย่างนี้แล้ว ชาวบ้านเขาด่ากันอย่างนี้แล้ว อีกฝ่ายก็คงจะต้องฟังหรือยอมกันบ้าง เพื่อให้ลอจิสติกส์ได้ไหลตามปกติ โซ่อุปทานก็ผลิตคุณค่าออกมาได้ถึงมือลูกค้าหรือผู้ใช้ แล้วทุกอย่างก็กลับคืนสู่สภาพสมดุลดังเดิม เมื่อลอจิสติกส์ไหลส่งผ่านคุณค่าในโซ่อุปทานไปยังผู้ใช้คุณค่าได้ตรงตามเป้าประสงค์